Nhiều người muốn hành đạo một cách "tự nhiên." Họ than phiền
rằng lối sống ở đây không hợp tự nhiên.
Tự nhiên là cây trong rừng. Nhưng nếu bạn cất một ngôi nhà
trong đó, phải chăng sự tự nhiên không còn nữa? Nếu bạn biết cách sử
dụng cây, xẻ gỗ và cất nhà, cây sẽ có giá trị với bạn nhiều hơn. Hoặc
giả như con chó tự nhiên chạy đây chạy đó theo sau cái mũi của nó. Ném
một khúc xương thì cả đám chó chạy đến cấu xé nhau. Phải chăng đó là tự
nhiên mà bạn muốn?
Nghĩa đúng thực của tự nhiên có thể khám phá ra bằng giới
luật và sự hành thiền. Sự tự nhiên này vượt qua thói quen, điều kiện và
nỗi sợ hãi của chúng ta. Nếu để tâm con người tự do tiến đến cái gọi là
tự nhiên theo cảm tính, không cần rèn luyện -- cảm xúc thế nào thì làm
theo thế ấy, thì tâm sẽ dẫy đầy tham lam, sân hận, si mê. Và đau khổ
cũng phát sinh từ đấy.
Qua thực hành chúng ta có thể cho phép cây trí tuệ và tình
thương trưởng thành một cách tự nhiên, bất kỳ nơi đâu, cho đến khi nó
đơm hoa kết trái.
Điều hòa
Ba điểm căn bản thực hành là Thu Thúc Lục Căn (nghĩa là không
chìm đắm và dính mắc trong dục lạc ngũ trần), Ăn Uống Tiết Độ và Tỉnh
Thức.
1. Thu Thúc Lục Căn: Chúng ta có thể dễ
dàng nhận ra một cơ thể bất bình thường: mù, điếc, vẹo, v. v., nhưng rất
khó khăn nhận ra một tâm hồn bất thường. Khi bắt đầu hành thiền, bạn sẽ
thấy mọi sự khác hẳn. Bạn sẽ thấy một tâm hồn "méo mó" mà trước đây bạn
thấy có vẻ bình thường. Bạn sẽ thấy nguy hiểm ở nơi mà trước đây bạn
không thấy. Điều này giúp bạn thu thúc. Bạn trở nên nhạy cảm, như người
đi vào rừng sâu ý thức được mối nguy hiểm của thú dữ, rắn độc, gai nhọn,
v. v. Người có vết thương mới, rất thận trọng trước sự nguy hiểm của
ruồi và muỗi độc. Cũng vậy, đối với người hành thiền, mối nguy hiểm phát
xuất từ các đối tượng của giác quan (lục trần). Bởi thế, thu thúc lục
căn là loại đức hạnh cao nhất.
2. Tiết Độ Ăn Uống: Ăn chay thì dễ, nhưng
ăn ít và tiết độ như một thiền sinh thì thật khó khăn. Thay vì ăn chay
thường xuyên, hãy học cách ăn trong chánh niệm. Ý thức được nhu cầu thực
sự của mình; học cách phân biệt giữa muốn và cần.
Đào luyện cơ thể không phải là tự hành hạ mình. Không ngủ,
không ăn đôi lúc có vẻ cực đoan, nhưng nó có giá trị của nó. Bạn phải
thực sự muốn chống lại sự biếng nhác và phiền não. Khuấy động chúng lên
và quan sát chúng. Một khi hiểu được chúng thì những sự thực hành có vẻ
cực đoan trên sẽ không cần thiết nữa. Đó là lý do tại sao chúng ta phải
ăn, ngủ, nói ít lại -- nhằm đè nén tâm luyến ái và khiến chúng tự lộ
diện.
3. Tỉnh Thức: Muốn có chánh niệm thì phải
có nỗ lực liên tục, chứ không phải chỉ siêng năng một lúc rồi thôi. Dầu
bạn hành thiền suốt đêm, nhưng những lúc khác bạn để cho lười biếng ngự
trị thì cũng không phải là hành thiền đúng. Phải luôn luôn quan sát,
theo dõi tâm như cha mẹ theo dõi con cái, bảo vệ chúng không để chúng
làm bậy, dạy cho chúng biết điều đúng.
Thật là sai lầm khi nghĩ rằng có đôi lúc bạn không có cơ hội
để hành thiền. Bạn phải luôn luôn nỗ lực để hiểu chính mình, điều này
cũng cần thiết như sự hô hấp của bạn, bạn phải tiếp tục thở bất kỳ trong
hoàn cảnh nào. Nếu bạn không thích một vài hoạt động nào đó, như tụng
kinh hay làm việc chẳng hạn, và bạn đã vất bỏ chúng để hành thiền, như
thế thì bạn chẳng bao giờ được Tỉnh thức.
Hãy nương tựa vào mình
Đức Phật dạy người nào muốn hiểu biết thì phải tự mình thấy
rõ chân lý. Thế nên không có chút khác biệt nào giữa những lời tán dương
và câu chỉ trích. Dầu người ta nói thế nào cũng không quấy rầy được
bạn. Một người không tự tin sẽ cảm thấy mình xấu khi bị kẻ khác chê xấu.
Hãy tự xét. Nếu họ nói sai, hãy quên đi; nếu họ nói đúng, hãy học theo
họ. Bất kỳ trường hợp nào xẩy ra cũng chẳng có gì. Tại sao phải giận dữ?
Nếu bạn có thể nhìn sự vật như vậy, bạn sẽ thật sự bình an. Chẳng có
cái gì là sai cả; tất cả đều là Pháp. Nếu bạn thật sự sử dụng khí cụ mà
Đức Phật đã ban cho bạn, bạn sẽ không cần phải ganh tị với người khác
nữa. Trong khi những kẻ lười biếng chỉ muốn nghe và tin, bạn có tự tín
và có thể kiếm sống bằng sự nỗ lực của chính mình.
Tuy thế, nếu khi thực hành bạn chỉ sử dụng những gì bạn có
thì cũng phiền toái bởi vì chúng là của bạn. Ban đầu, có lúc bạn nghĩ
việc hành thiền thật khó khăn và bạn đã khư khư nắm giữ những cái tốt
của kẻ khác. Thế rồi, Đức Phật dạy bạn phải làm với những gì bạn có và
bạn nghĩ rằng mọi chuyện đều êm xuôi tốt đẹp. Nhưng rồi bạn lại thấy khó
khăn nữa, Đức Phật lại dạy thêm: Nếu bạn dính mắc và nắm giữ điều gì,
dầu của chính bạn hay của ai đi nữa, bạn cũng gặp phiền toái. Nếu bạn
chạy vào bếp nhà hàng xóm nắm một cục lửa, bạn sẽ bị phỏng tay. Nếu bạn
nắm cục lửa nhà bạn, bạn cũng bị phỏng tay như thường. Vậy thì đừng nắm
giữ gì cả.
Đó là lối thực tập áp dụng ở đây -- phương pháp trực tiếp.
Tôi không bằng lòng với ai. Nếu bạn đem kinh điển hay tâm lý học tranh
cãi với tôi, tôi sẽ không tranh cãi. Tôi chỉ trình bày cho thấy nhân và
quả, để bạn hiểu chân lý của pháp hành. Chúng ta tất cả đều phải nương
tựa nơi chính mình.
Theo: Mặt Hồ Tĩnh
Lặng
Người dịch: Tỳ khưu Khánh Hỷ
Aggasami Trần Minh Tài
Nguồn:
Buddha Sasana
+ PHẢN HỒI CỦA BẠN ĐỌC VỀ BÀI VIẾT:
- Hỗ trợ BBcode: [b], [i], [u], [strike], [code] [
?]
- Hỗ trợ Emotion của Yahoo Chat [
?]
